ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΙΟΥΣ

Β’ αντάρου την πύχη !!!

Τώρα που εσείς φίλοι της στήλης, κρατάτε την εφημερίδα στα χέρια σας είναι καλοκαίρι και μάλιστα Αύγουστος. Ευτυχές θα ήταν να διαβάζατε την εφημερίδα κάτω από το πλατάνι ή τέλος πάντων να είστε στο Λιβάδι για διακοπές. Φέτος μέσα από την στήλη μας θα προσπαθήσουμε να σας μεταφέρουμε αλλά και να σας δώσουμε κάποιες «οδηγίες –κατευθύνσεις» για τον τρόπο συμπεριφοράς μας όσον αφορά το διάστημα της παραμονής μας στο χωριό. Οι « οδηγίες – κατευθύνσεις» ισχύουν για όλη την διάρκεια του έτους και για να είναι πιο ευκολόχρηστες   χωρίστηκαν σε αυτές που αφορούν τους άνδρες και σε κείνες που αφορούν τις γυναίκες.

Πριν ξεκινήσουμε με τις οδηγίες θα σας αναφέρω ένα περιστατικό που έγινε πριν από λίγες ημέρες . Φίλος Λιβαδιώτης που ζει στην Κατερίνη, καταφθάνει το μεσημεράκι  εν μέσω καύσωνα στο Λιβάδι. Παρκάρει γρήγορα - γρήγορα  το αυτοκίνητο και κατευθείαν στη πλατεία. Βρίσκει την παρέα του και κάθεται να απολαύσει το τσιπουράκι κάτω από τον πλάτανο. Σε λίγο έρχεται ο Μάκης ο καφετζής τον κοιτάει από πάνω μέχρι κάτω κουνάει το κεφάλι και του λέει:

-          λι βιτζούς  ν΄ρλι  τς λα καθρέπτι;  Αϊ ντούτι αντριάτζιτι αντάριτ όμου…(Τις είδες τις μύτες σου στον καθρέπτη; Για πήγαινε να διορθωθείς να γίνεις άνθρωπος…).

Τι είχε συμβεί λοιπόν. Ο φίλος μας είχε κάνει την εμφάνιση στη πλατεία ντυμένος όπως κυκλοφορούσε στην πόλη. Φορούσε δηλαδή κοντό παντελονάκι και όπως ήταν φυσικό ο Μάκης τον έκραξε καθώς αυτή δεν είναι  εμφάνιση  για μπαρμπάδες από το Λιβάδι. Έτσι εμφανίζονται στη πλατεία τίποτα γκαγκάνοι  ή παραθεριστές .Το παραπάνω παράδειγμα αποτελεί τον κανόνα με τον οποίο οι Λιβαδιώτες αντιμετωπίζουν κάποιες καταστάσεις και όχι μεμονωμένο περιστατικό. Και να ξέρετε πως αν δεν σχολιαστεί κάτι μπροστά σας δεν σημαίνει πως δεν θα σχολιαστεί ή ότι πέρασε απαρατήρητο, απλά γίνεται και λέγεται πίσω από την πλάτη σας .

 Για να μην βρεθείτε λοιπόν σε δύσκολη θέση ακολουθήστε τις παρακάτω «οδηγίες –κατευθύνσεις».

ΑΝΔΡΕΣ

• Δεν κυκλοφορούμε δημόσια και ειδικά στην πλατεία με κοντά παντελόνια.
• Δεν σκουπίζουμε την αυλή ή το μπαλκόνι, δεν μαζεύουμε ή απλώνουμε ρούχα είναι καθαρά γυναικείες δουλειές (σε έκτακτες καταστάσεις αν χρειαστεί να γίνει κάποια δουλειά, π.χ. σιδέρωμα ρούχων, μάπα, μόνο στο εσωτερικό του σπιτιού και με κλειδωμένη την πόρτα).
• Δεν πηγαίνουμε συνοδευόμενοι από τις συζύγους στην εκκλησία, και φεύγουμε πάντα πριν τελειώσει η εκκλησία.
• Δεν περπατάμε για κανένα απολύτως λόγο χεράκι –χεράκι με το έτερον ήμισυ στους δρόμους του χωριού εκτός εάν είναι ξημερώματα και δεν κυκλοφορεί ψυχή γύρω μας.
• Όταν έρχεται ο λογαριασμός στην παρέα πληρώνει μόνο ο άνδρας και για τους δύο.
• Δεν κυκλοφορούμε δημόσια με τσαντάκια στην μέση, πολύ δε περισσότερο περασμένα χιαστή ή στον ώμο.
• Δεν βγάζουμε τα μωρά ποτέ βόλτα με το καροτσάκι σε έκτακτη περίπτωση μόνο αγκαλιά.
• Είναι υποχρέωση του άνδρα κατά την διάρκεια της παραμονής του στο Λιβάδι να παρακολουθήσει εντατικά μαθήματα ώστε σε όσο το δυνατόν πιο σύντομο διάστημα να μπορεί μόνος του να σφάζει το αρνί , να το περνάει στην σούβλα, και να κάνει κοκορέτσι.
• Οι ζακέτες ή τα μπουφάν είναι απαραίτητα για τα ψυχρά βράδια στον πλάτανο. Σε καμία περίπτωση όμως δεν τα κρατάμε στο χέρι. Οι ενδεδειγμένοι Λιβαδιώτικοι κανόνες επιβάλουν να τα κρατάει η σύζυγος ή να τα έχουμε ριγμένα στις πλάτες μας.
• Οι καθιερωμένες βόλτες προς το κιόσκι γίνονται με τα χέρια σταυρωμένα πίσω στη πλάτη. Ή είμαστε μπαρμπάδες ή δεν είμαστε!!! 
• Πολλές από τις συζύγους οδηγούν. Αυτό δεν σημαίνει ότι άιντε αφήνουμε τις  γυναίκες να κόβουν βόλτες με το αυτοκίνητο περνώντας από την πλατεία. Υπάρχει ο περιφερειακός ή ακόμη και τα σοκάκια. Προσοχή –προσοχή,  για κανέναν απολύτως λόγο δεν μπαίνουμε συνοδηγοί σε αυτοκίνητο που οδηγεί γυναίκα και μάλιστα περνώντας από την πλατεία. Το σχόλιο των παριστάμενων στην πλατεία θα είναι καθολικό: «ιού λου αντούτσι κουλέου λου;» ( που το πάει το λουκάνικο;) Εννοώντας προφανώς εσάς που είστε συνοδηγός.
• Κάθε άντρας που σέβεται τον εαυτό του, οφείλει κατά την παραμονή του έστω αυτές τις λίγες μέρες : «σι αντάρ ούνου κάπου, σι τράγκ ούν αμπιτάρι, σι σκουάτ κ΄πέστρουλου, σι  ιαντάρ τσιούρλα, σι ιαντάρ λέρια, (να κάνει ένα κεφάλι, να τραβήξει-κάνει ένα μεθύσι, να βγάλει το καπίστρι, να γίνει χάλια από το ποτό). Η παραπάνω κίνηση θα ξεμπλοκάρει όλα τα νεύρα και αγγεία από την πίεση και το άγχος της πόλης και θα είναι μια γλυκιά ανάμνηση καθώς και η προσμονή για το επόμενο ταξίδι στο Λιβάδι. Εννοείτε πως η  συχνότητα εμφάνισης της παραπάνω κίνησης έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ

• Δεν περπατάμε για κανένα απολύτως λόγο χεράκι –χεράκι στους δρόμους του χωριού με το έτερον ήμισυ. Μόνο «αγκαζέ».

• Ξυπνάμε πάντα αρκετά πρωί και βγάζουμε τις κουβέρτες στο μπαλκόνι για να μας δει η γειτονιά ότι ξυπνήσαμε.
• Το σούπερ μάρκετ και γενικά η τροφοδοσία αγαθών είναι αποκλειστικά δικαιοδοσία και αρμοδιότητα της γυναίκας. Οι άντρες οφείλουν να προμηθεύουν το σπίτι μόνον με τα απαραίτητα κρεατικά από το χασάπη και σε έκτακτες περιπτώσεις με ψωμί από τον φούρνο της πλατείας
• Όταν έρχεται ο λογαριασμός στην παρέα απλά λέτε :-πληρώνεις και για μένα και συμπληρώνετε το τι καταναλώσατε.
• Μια γυναίκα δεν κάθεται ποτέ μόνη σε μια αντρική παρέα ειδικά αν δεν υπάρχουν τουλάχιστον άλλες τρείς στον γύρω χώρο ή σε ακτίνα τριάντα μέτρων.
• Είναι υποχρέωση της γυναίκας  κατά την διάρκεια της παραμονής της  στο Λιβάδι να παρακολουθήσει εντατικά μαθήματα ώστε σε όσο το δυνατόν πιο σύντομο διάστημα να μπορεί μόνη της να φτιάχνει από πίτα και γιαπράκια μέχρι μπατζαβούσα και ότι άλλο απαιτεί η Λιβαδιώτικη κουζίνα: κουτσάνου, αρόστου, τραχανά, κεφτέδες (προσοχή όχι μπιφτέκια) κ.ά.
• Εάν κάποια στιγμή το φέρει η ώρα και χρειαστεί να χορέψετε πρώτες στο χορό (σε γάμο, πανηγύρι, στην πλατεία) η παραγγελία στα όργανα είναι μία : ένα συρτό !!! . Τα Λιβαδιώτικα κλαρίνα ξέρουν τι θα σας παίξουν . Απαγορεύονται οι παραγγελιές για τσάμικο, τσιφτετέλι, ζεμπεκιές κ.τ.λ.
• Πιθανώς σε κάποια στιγμή να βρεθείτε με τις φίλες σας στην πλατεία και να  επιθυμήσετε να πιείτε ένα τσιπουράκι. Απαγορεύετε αυστηρώς το σερβίρισμα οινοπνευματωδών ποτών στην πλατεία σε αποκλειστικά γυναικείες παρέες και ειδικά τσίπουρα. Δεν θα το κάνουμε μικροί –μεγάλοι στο καφενείο.
• Είναι πολύ πιθανό σε κάποια από τις κουβέντες με τις μανάδες σας, τις θείες ή γενικά με κάποια Λιβαδιώτισα να έρθει το θέμα «θάλασσα» τότε θα πάρετε την εξής απάντηση

- τσέ- τσέ  β τσέτς ακό λα μπουρλότζι του θάλας σ αλ΄σάτς αραχουότια αουά νχουάρ.(τσε-τσε πηγαίνετε εκεί στις βρωμιές στην θάλασσα και αφήνετε την δροσιά εδώ στο χωριό). Επειδή θα μπείτε στην διαδικασία να απολογηθείτε να εξηγήσετε και πιθανός να προσπαθήσετε και να πείσετε πως τα πράγματα δεν είναι όπως τα λένε ,ένα σας λέω δεν υπάρχει ούτε μία στο εκατομμύριο να τους αλλάξετε γνώμη. Μην επιχειρήσετε λοιπόν να αναστρέψετε το κλίμα απλά δεχτείτε το ως έχει.(και που ξέρετε ίσως σιγά- σιγά υιοθετήσετε και εσείς την ίδια άποψη. Εξάλλου όλα ξεκινούν από μια παραδοχή έστω και αν γίνετε για την οικονομία της συζήτησης!!!)

Η τήρηση των παραπάνω «οδηγιών- κατευθύνσεων» οφείλεται στη Λιβαδιώτικη ανατροφή που δόθηκε στον καθένα μας από τους προγόνους μας. Οφείλουμε λοιπόν να τη διαφυλάξουμε, να τη διατηρήσουμε και να την παραδώσουμε στις επόμενες γενιές. Η «προειδοποίηση – συμβουλή» και όχι διαταγή που δόθηκε από τους μεγαλύτερους σε καθέναν μας ας είναι πάντα στο πίσω μέρος του μυαλού μας.

 –« Β΄ αντάρου την πύχη…»

ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΛΙΒΑΔΙ 2012 ΤΕΥΧΟΣ 48  

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΘ. ΜΗΤΩΝΑΣ