ΓΙΑΤΙ:

..όσες κι αν χτίζουν φυλακές

κι αν ο κλοιός στενεύει

ο νούς μας είναι αληταριό

που όλο θα δραπετεύει...

Τετάρτη 6 Νοεμβρίου 2013

ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΑΓΡΙΟΥΣ-ΟΙ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΩΝ ''ΑΓΓΕΛΩΝ΄΄



Καλοκαίρι στο Λιβάδι. Η ώρα έχει πάει πέντε και κάτι το απόγευμα. Ο «γάντζος»’ στον πλάτανο μας έπιασε για τα καλά. Περπατάω γρήγορα και με μεγάλα βήματα μπας και κερδίσω ένα - δυο λεπτά  και αποφύγω έστω και λίγα από τα «τροπάρια» που έχουν να μου σύρουνε η μάνα μου με τη γυναίκα μου.
Βαδίζω στον κεντρικό δρόμο, στρίβω και παίρνω την κατηφόρα για τον Φωστήρα. Κατεβαίνοντας σιγά -σιγά , ξεπροβάλλει η γειτονιά μου. Δεν εννοώ φυσικά μόνο τα σπίτια αλλά τους ανθρώπους της γειτονιάς μου. Είναι η ώρα που αρχίζουν και βγαίνουν στην αυλή του Παμπέρη για να πιούν τον απογευματινό τους καφέ.

Είναι όλοι και όλες τους εκεί έχουν απαρτία τώρα το καλοκαίρι.
 Η Θεανώ με τον θείο Μήτσο πήραν τα εγγόνια από την Αθήνα και ανηφόρισαν για το Λιβάδι, τα ίδια και η θεία Όπη με τον θείο Λάζο από την Λάρισα. Ο μπάρμπα  Λάζος με την θεία Μαρίκα, και ο θείος Στέργιος με την θεία Βανθίτσα  άφησαν την Κατερίνη και ανέβηκαν στην δροσιά του χωριού. Είναι εκεί η θεία Νίτσα με τον θείο Γιώργο ,η θεία Λόλα με τον θείο Κώστα,η θεία Βαγγελίτσα με τον θείο Σάκη,ο Μάκης με την Νίτσα πίνουν δυο γουλιές καφέ πριν  πιάσουν δουλειά στο μαγαζί και φυσικά ο μπάρμπα Σάκης με την κυρά Φτυχούλα . Οι τελευταίοι είναι οι φύλακες της γειτονιάς καθώς είναι μόνιμοι στο Λιβάδι.
Τους χαιρετώ και αρχίζουν τα πειράγματα για την ώρα της επιστροφής μου. Μπαίνω στο σπίτι και  ξαπλώνω, έχει ζέστη ακόμη και  στο χωριό, έτσι τα παράθυρα είναι ανοιχτά, τους ακούω που συζητάνε. Συζητούν τα πάντα, από την πολιτική κατάσταση και την ερμο-κρίση, μέχρι τα νέα του χωριού και σχολιάζουν τα πάντα με τον δικό τους καυστικό τρόπο ή απλά κουτσομπολεύουν πίνοντας τον καφέ τους.
Μια άλλη γειτονιά καθώς πίνει τον καφέ της...
Η γειτονιά είναι ο δεύτερος χώρος μετά την οικογένεια και πριν το σχολείο που κοινωνικοποιείσαι. Η γειτονιά είναι πάντα δίπλα μας σε ότι κι αν μας συνέβη, σε όλους τους σταθμούς της ζωής μας. Είμαι σίγουρος πως όταν ήταν να γεννηθούμε κάποια από την γειτονιά θα έτρεξε να φωνάξει την Λίτσα του Πατσίκα για να βοηθήσει στην γέννα και θα έμεινε μέχρι το τέλος της γέννας προσφέροντας όποια βοήθεια χρειάζονταν η μαμή. Και σίγουρα μετά την γέννα όλο και κάποια γειτόνισσα θα έκανε δυο λαλαγγίδες για την λεχώνα. Η γειτονιά ήταν εκεί όταν βγήκαν τα αποτελέσματα για την είσοδο σου στο πανεπιστήμιο και έφαγε το γλυκό του κουταλιού για να σου δώσει τα συγχαρητήρια. Ήταν εκεί όταν έφερες την νύφη,την μέλλουσα γυναίκα σου, πίσω από τις κουρτίνες στην αρχή και μετά ρωτώντας τάχα μου αδιάφορα
-τσί αβέτς αμο; (τι έχετε καλέ;).
Έβαλε όμως τα πιστιμάνια και έδεσε  τα καλέμια στο κεφάλι όταν άρχισαν οι ετοιμασίες για τον γάμο, μπήκε στην κουζίνα να κάνει όλη την χαμαλίκα και την λάντζα ξεκλέβοντας μόνο μερικές ματιές μέσα από το μαγειρειό ή ανεβαίνοντας από το κατώι για να δει ότι όλα πάνε καλά.
Η γειτονιά ήταν δίπλα μας όχι μόνο στις χαρές αλλά και στις αναποδιές, όπως όταν έπεσε ο παππούς ή η γιαγιά από γεράματα στην κόγχη. Η γειτόνισσα ήταν που βοηθούσε την μάνα να αλλάξει ή να σηκώσει τον άρρωστο. Ήταν εκεί και την ημέρα που έφυγε κάποιο αγαπημένο πρόσωπο από την πρώτη στιγμή. Ξεκίνησε από τα πρακτικά όπως να ντύσει το νεκρό και να κάνει το ρύζι και συνέχισε να σου ανοίγει την πόρτα μέχρι να εξοικειωθείς με την απώλεια του δικού σου ανθρώπου. 
Η γειτονιά ήταν αυτή που φύλαγε τα πουρνάρια που με τόσο κόπο μάζεψες μες το κρύο και χόρεψε γύρω από το φανό κάνοντάς σε να νιώσεις περήφανος για το κατόρθωμα να σου λένε πως έχουμε τον μεγαλύτερο φανό. Από τα γνωστά σοκάκια της γειτονιάς ξεκίνησες να πλαλάς (ψάχνεις ) κόλιντα και κάλαντα μέχρι να μεγαλώσεις και να γυρίσεις όλο το χωριό μαζεύοντας τα πρώτα σου χρήματα.
Η γειτονιά δεν ήταν μόνο δίπλα σου στις σημαντικές στιγμές, ήταν και είναι δίπλα σου κάθε μέρα, κάθε στιγμή. Ξεκινάς μαζί της την ημέρα σου με τον πρωινό καφέ μαθαίνοντας τα νέα του χωριού, Οι νοικοκυρές θα πάρουν ιδέες για το τι θα μαγειρέψουν το μεσημέρι και θα δουν νέα σχέδια από καρέδες και πετσετάκια για την προίκα που ετοιμάζουν. Θα βγουν όλες μαζί στον πλανόδιο μανάβη - πωλητή που περνάει στην γειτονιά και θα του κάνουν παζάρια. Μαζί θα κάνουν το γλυκό του κουταλιού και τον τραχανά, και θα περάσει όλη η διαδικασία του μαλλιού από τα χέρια τους. Παλιότερα όλοι μαζί θα ψήνανε τον καφέ και θα ίδρωναν στο στούμπου. Ακόμη δεν ξεχνούσαν να σκουπίσουν το σοκάκι μια φορά την εβδομάδα από πάνω ως κάτω συνεχίζοντας η επόμενη από εκεί που σταμάτησε η προηγούμενη γειτόνισσα. Ενώ θα βοηθήσουν να μαζευτούν στα γρήγορα τα κουπρία (σκουπίδια)  από τα κομμένα ξύλα ή τα πάλια (άχυρα) σε μια έκτακτη στιγμή.
Μαζί θα μοιραστούν όμως και το πιλιάφ με τον καβουρδισμένο φιδέ όταν μεταλάβουν ή όταν θελήσουν να προσφέρουν κάτι για την μνήμη των δικών τους ανθρώπων όπως σταφύλια ή μπακαλιάρο. Από την γειτονιά θα μοιραστούν λίγο ζάχαρη  λίγο πιπέρι, ή ότι άλλο τελειώσει την ώρα που το χρειάζονται για να μην βγουν άντυτες στον μπακάλη.
Η γειτονιά μας βέβαια δεν μπορεί να χαρακτηριστεί  γειτονιά των αγγέλων καθώς πάντα θα υπάρχει κάποιος ή κάποια που θα είναι και λίγο ανάποδος .Είναι ο ίδιος ή η ίδια που δεν σε άφηνε να παίξεις στο σοκάκι όταν ήσουν μικρός, ήταν αυτός ή αυτή που πρόλαβε τα νέα στην μάνα σου πως «τραβάς» τσιγάρο και πως «μπλέχτηκες» με την κόρη του τάδε. Είναι αυτός ή αυτή και σήμερα θα κάνει το πιο καυστικό σχόλιο που άργησες να γυρίσεις σπίτι από τον πλάτανο. Μπορεί να μην είναι λοιπόν η γειτονιά μας «γειτονιά των αγγέλων» μα σίγουρα οι περισσότεροι γείτονες μας είναι οι φύλακες άγγελοι στις ευχάριστες ή δυσάρεστες στιγμές της καθημερινές ή επίσημες στιγμές της ζωής μας, ήταν πάντα δίπλα μας.
Μεγαλώσαμε σε γειτονιές με το καλησπέρα και το καλημέρα και το «τσι αντράτς» ..(τι κάνετε) σε κάθε μας συναπάντημα. Τώρα στην πόλη μας λείπουν όλα αυτά, αλλά είμαστε τυχεροί τουλάχιστον που μεγαλώσαμε και βιώσαμε τι θα πει γειτονιά ….
Χειριτίματι μούλτι λα γειτουνιάουα αλι φουστήρ… (χαιρετίσματα πολλά στην γειτονιά του Φωστήρα…)


ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΘ. ΜΗΤΩΝΑΣ 

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΛΙΒΑΔΙ Αυγουστος-Σεπτέμβριος 2013 φύλλο 55

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου